Stikstof
Landelijk gezien is stikstof een heet hangijzer. Er is nog veel onduidelijk rondom de plannen van rijksoverheid in dit kader. Sinds de bouwvrijstelling is vervallen in de Porthos uitspraak op 2 november 2022, zijn er meer woningbouwprojecten waarvoor de vergunningplicht vanuit de Wet natuurbescherming van toepassing is. Daaropvolgend heeft de provincie geconstateerd dat de N2000 gebieden in Noord-Brabant er dermate slecht voor staan, dat men is gestopt met het verlenen van vergunningen in dat kader. Wanneer dat ‘stikstofslot’ weer geopend wordt is momenteel nog niet duidelijk. Daarnaast ligt er landelijk een wetsvoorstel waardoor ook het ‘intern salderen’ met stikstof vanaf 1 januari 2024 vergunningsplichtig wordt. Dat resulteert er vermoedelijk in, dat het aantal vergunningsplichtige projecten, aanzienlijk zal toenemen. Hoe dit concreet vorm krijgt is vooralsnog niet duidelijk. Kortom, er is veel onduidelijkheid. We zullen dit op de voet moeten volgen en per woningbouwproject beoordelen in hoeverre het onderwerp een belemmering vormt.
Nationale Woon- en Bouwagenda
In maart 2022 heeft de minister van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening de nationale Woon- en Bouwagenda en het programma woningbouw gepresenteerd. Met de agenda wil het kabinet de regie op de volkshuisvesting hernemen. Langs een zestal programmalijnen worden doelstellingen en een programmatische aanpak gepresenteerd om samen met partners (provincies, regio’s, gemeenten, corporaties en ontwikkelaars) de oorzaken en problemen op de woningmarkt aan te pakken.
- Programma woningbouw (maart 2022)
De doelstelling van het programma woningbouw is om de woningbouw te versnellen met als doel het realiseren van 900.000 woningen in 2030. - Programma ‘een thuis voor iedereen’ (mei 2022)
Doel van dit programma is het zorgen voor voldoende betaalbare woningen (van de te realiseren 900.000 woningen is het streven 2/3 hiervan in de betaalbare categorie te realiseren) voor alle aandachtsgroepen, het toewerken naar meer balans in de woningvoorraad (met een streven naar een aandeel van 30% sociaal per gemeente) en het maken van regionale prestatieafspraken die gemonitord zullen worden; - Programma betaalbaar wonen (mei 2022)
Dit programma richt zich op problemen die ervoor zorgen dat mensen geen passende woning kunnen vinden, het aanpakken van te hoge woonlasten en het verbeteren van bescherming van kopers en huurders; - Programma Leefbaarheid en Veiligheid (juli 2022)
Dit programma richt zich op het verbeteren van leefbaarheid en veiligheid van de meest kwetsbare gebieden in Nederland; - Programma versnelling verduurzaming gebouwde omgeving (juni 2022)
Dit programma gaat in op de wijze waarop de bebouwde omgeving versneld kan worden verduurzaamd. Het accent ligt hierbij op het terugdringen van energiebehoefte; - Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (juli 2022)
Dit programma richt zich op het bevorderen dat ouderen in de toekomst langer zelfstandig kunnen blijven wonen op een plek waarin ze zich thuis voelen. Ten aanzien van bouwen en wonen richt het programma zich op het toevoegen van meer nultreden- en geclusterde woningen en de doorstroming van ouderen naar dit type woning.
Met bovengenoemde nationale Woon- en Bouwagenda en de afgeleide programma’s staat er op het gebied van Bouwen en Wonen het nodige te gebeuren. In maart 2023 heeft de gemeente de regionale woondeal ondertekend. Hiermee is de gemeente een inspanningsverplichting aangegaan om de doelen die uit de programma’s Woningbouw, een thuis voor iedereen, betaalbaar wonen en Wonen, ondersteuning en Zorg voor Ouderen te realiseren.
Het rijk is momenteel bezig met nieuwe wetgeving om doelstellingen uit de verschillende programma’s te ontwikkelen. Hierbij kan gedacht worden aan de Wet regie op de volkshuisvesting, aanpassing van de Huisvestingswet en de Wet betaalbare huur. Deze nieuwe wetgeving heeft mogelijke gevolgen hoe om te gaan met bouwen en wonen.
Woningbouwprogramma
In september 2020 heeft de provincie de prognosecijfers voor de ontwikkeling van de bevolking en woningvoorraad voor het laatst geactualiseerd. De verwachting is dat medio 2023 een nieuwe provinciale prognose bekend zal worden gemaakt. De aantallen uit de woningbouwplanning in Heusden, samen met die van de andere regiogemeenten hebben geleid tot het aantal woningen wat in de regio Noord Oost Brabant moet worden gerealiseerd. Voor Heusden is een ambitie opgenomen om t/m 2030 ca 2.400 nieuwe woningen te realiseren.
Ontwikkelingen Nieuwbouw
Op dit moment zijn er ontwikkelingen in de woningmarkt die het realiseren van de in de woondeal opgenomen ambities bemoeilijken. De stijging van de rente en bouwkosten in combinatie met capaciteitsproblemen kan tot stagnatie in het realiseren van voldoende nieuwe woningen leiden.
Omgevingswet
De in 2016 vastgestelde Omgevingswet treedt per 1 januari 2024 in werking.
De impact van de Omgevingswet is groot. Het stelsel van structuurvisie, bestemmingsplan en omgevingsvergunning wordt vervangen door een nieuw instrumentarium van omgevingsvisie, omgevingsplan en een verder geïntegreerde omgevingsvergunning. Daarbij moeten we werken met een digitaal stelsel dat nog niet volledig functioneert en met nieuwe samenwerkingsafspraken met ketenpartners waarbij nog veel onzeker is. De wet Kwaliteitsborging voor de bouw gaat per 1 januari 2024 in, door invoering van deze wet wordt kwaliteitsborging een zaak voor de marktpartijen zelf.
Huisvesting bijzondere doelgroepen
Al een aantal jaar wordt ingezet op het bieden van zorg in en door de maatschappij en buiten de muren van instellingen en deze beweging maakt het noodzakelijk dat er voldoende aanbod is van woningen waar zorg aan huis kan worden geleverd om langer zelfstandig thuis te kunnen wonen. De meest recente ontwikkeling op dit gebied spitst zich toe op de mensen die afhankelijk zijn van vormen van beschermd wonen. Op advies van de Commissie Dannenberg stuurt het kabinet aan op zo optimaal mogelijke participatie en het voorkomen van uitsluiting van deze doelgroep. De daarvoor in regionaal verband vastgestelde meerjarenagenda stuurt aan op het realiseren van voldoende geschikte woningen, het sneller signaleren van beginnende problemen en goede toegang tot voorzieningen.
In samenspraak met Woonveste en zorgaanbieder Mijzo is in het kader van de onderlinge prestatieafspraken gewerkt aan de totstandkoming van het visiedocument ‘’Langer en beter thuis wonen voor ouderen in Heusden’’. Dit visiedocument fungeert als toetsingskader voor de nadere uitwerking hiervan per kern in de komende jaren.
In regionaal verband (Hart van Brabant) wordt door gemeente en Woonveste geparticipeerd in het ontwikkelen van een visie hoe toegewerkt kan worden naar een toekomstbestendig (zowel inhoudelijk als financieel) woonzorglandschap. Dit is in lijn met het landelijke programma ‘’een thuis voor iedereen’’. Ons visiedocument over Langer en beter thuis wonen voor ouderen zal naar verwachting op basis van de regionale visie geactualiseerd worden. Verder is de verwachting dat gemeenten vanaf 2026 worden verplicht een woonzorgvisie op te nemen in het lokale volkshuisvestingsprogramma.