Financiële begroting

Toelichting:

1. Begraafplaatsen

Om onze begraafplaatsen toekomstbestendig te maken zijn extra maatregelen noodzakelijk. Alleen dan kunnen we op een duurzame manier de ruimtelijke kwaliteit van onze begraafplaatsen en de dienstverlening rondom lijkbezorging borgen. We spelen daarbij in op landelijke trends en ontwikkelingen op het gebied van de lijkbezorging en het beheer van begraafplaatsen. We beschermen daar waar nodig cultuurhistorische waarden op onze begraafplaatsen en we streven ernaar om zo veel mogelijk de kansen te benutten om de biodiversiteit op onze begraafplaatsen te vergroten.
De maatregelen beschrijven we in het beleids- en beheerplan 2023-2030 voor de gemeentelijke begraafplaatsen, dat in het najaar van 2023 door het college wordt vastgesteld. Vooruitlopend hierop zijn in de meerjarenbegroting voor de uitvoering van het beleids- en beheerplan 2023-2030 de benodigde middelen in de begroting opgenomen.
Op basis van genoemd plan zijn investeringsbedragen opgenomen voor het ruimen en herinrichten van begraafplaats Duynhaege. Voor de begraafplaats Buytenhove zijn investeringsbedragen opgenomen voor uitbreiding van een urnenmuur en de aanleg van een urnentuin. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar gesteld en kan het college, na vaststelling van het beleids- en beheerplan, uitvoering geven aan dit punt.

2.  Hogere storting voorziening nieuw MJOP

Momenteel wordt een nieuw meerjarenonderhoudsplan opgesteld voor de periode van 2024 tot en met 2029. Voor de uitvoering van het onderhoud zijn extra financiële middelen nodig en daarom zal worden voorgesteld om jaarlijks een extra storting in de voorziening van € 467.000 te doen. In de beschikbare budgetten voor ’t Run was, vooruitlopend op de verdere ontwikkelingen, een bedrag opgenomen voor onderhoud. Het onderhoud voor ’t Run wordt nu opgenomen in het meerjarenonderhoudsplan, waardoor deze kosten a € 115.000 kunnen vervallen.

Voor inzet van middelen moet eerst het nieuwe MJOP worden vastgesteld door de raad. De lasten van het meerjarenonderhoudsplan komen op diverse programma’s terecht.

3.   Inhaalslag scannen gemeentelijke gebouwen
Vooruitlopend op het beleid dat wordt gemaakt ten aanzien van het strategisch vastgoedbeleid willen we de basis op orde brengen. Een onderdeel daarvan is het in 2024 eenmalig inmeten van panden ten behoeve van het beheer van deze panden. De kosten hiervoor bedragen eenmalig € 100.000. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar.

4. Aanvullend krediet flexwoningen
In 2022 is er een krediet beschikbaar gesteld voor het realiseren van 19 flexwoningen op De Hoge Heide. Gelijktijdig is er ook een motie ingediend om te onderzoeken of de woningen gedraaid kunnen worden. Dit onderzoek is uitgevoerd in 2023, daaruit bleek dat de woningen kunnen worden gedraaid. Verder is er de wens om het aantal woningen uit te breiden van 19 naar 24. Daardoor is het huidige krediet niet meer toereikend. Uit een eerste raming blijkt dat er een aanvullend krediet nodig is van € 100.000 voor het bouw- en woonrijp maken van de locatie. Votering van het aanvullende krediet vindt plaats door middel van een afzonderlijk raadsvoorstel.

5.  Voorbereidingskrediet Veiligheidsplein
De nationale politie heeft een nieuw huisvestingsplan opgesteld. Hierdoor wordt het huidige politiebureau in Drunen gesloten en komt er op een andere plaats in Drunen een zogenaamd steunpunt groot politie. Dit steunpunt bestaat uit een gebouw met een buitenterrein. De politie heeft in dit proces de voorkeur uitgesproken voor nieuwbouw op het perceel bij de beoogde nieuwe brandweerkazerne in Drunen. Daarnaast is gedurende de gesprekken de wens ontstaan om een zogeheten ‘veiligheidsplein’ te realiseren. Op dit veiligheidsplein worden dan werkplekken en gemeenschappelijke ruimten gerealiseerd, die naast de genoemde hulpdiensten ook kunnen worden gebruikt door gemeente medewerkers van handhaving, veiligheid en zorg en die van andere partners, zoals Veiligheidshuis, HALT en Taskforce-RIEC. Votering van het voorbereidingskrediet vindt plaats door middel van een afzonderlijk raadsvoorstel.

6+7. Mitigerende maatregelen GOL en uitvoering mitigerende maatregelen Vijfhoevenlaan
Vanuit het project Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat zijn er aanpassingen nodig aan het onderliggend wegennet. In 2019 heeft u voor drie maatregelen (Vijfhoevenlaan, Centrum Vlijmen en de Kennedybrug) een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld van € 200.000. De mitigerende maatregelen zijn onderdeel van het in 2022 vastgestelde uitvoeringsprogramma GVVP. Centrum Vlijmen en de Kennedybrug zijn getemporiseerd. In 2022 is aanvullend € 145.000 beschikbaar gesteld voor het opstellen van een voorlopig en definitief ontwerp voor de Vijfhoevenlaan. Dit bedrag is in mindering gebracht op de stelpost en het restantkrediet mitigerende maatregelen GOL willen we inzetten voor de uitvoeringsfase van de Vijfhoevenlaan.

De Vijfhoevenlaan moet worden aangepast om deze geschikt te maken voor haar nieuwe functie, namelijk gebiedsontsluitingsweg met 50 km/u. De weg is uitgevoerd met klinkerverharding en dat zal worden aangepast naar een asfaltverharding, waarbij stil asfalt zal worden toegepast. Verder is de wens uitgesproken om de Vijfhoevenlaan ook wat meer kwaliteit te geven. Daartoe wordt een groenplan opgesteld. Een eerste technisch schetsontwerp van bureau Kragten is inmiddels door Akertech uitgewerkt tot een Voorlopig Ontwerp (VO). Dit ontwerp is gepresenteerd tijdens een informatieavond. Ten aanzien van het eerste schetsontwerp is een globale kostenraming gemaakt voor de uitvoeringsfase. Deze raming wordt na gereedkomen van het definitief ontwerp verder gespecificeerd en zal medio 2024 beschikbaar komen. Dan wordt inzichtelijk of de prijsstijgingen die de afgelopen jaren realiteit zijn geworden zich verhouden tot het in de begroting gereserveerde budget. Ook kunnen het participatietraject en bestuurlijke wensen/randvoorwaarden bij het ontwerp van invloed zijn op de kostenraming. In de begroting 2024 is een aanvullende reservering voor meerkosten opgenomen omdat de realisatie plaats moet vinden voor gereedkoming van de oostelijke randweg.

Naast het inzetten van het nog beschikbare restantkrediet mitigerende maatregelen is daarnaast een bijdrage vanuit de grondexploitatie van de Grassen voorzien. De inschatting is dat een kwalitatieve invulling van de Vijfhoevenlaan voor het deel van de Vijfhoevenlaan dat ligt tussen de Verdilaan en de Voordijk kan leiden tot een hogere waarde en betere verkoopbaarheid van de woningbouwkavels in De Grassen. In het groenplan dat voor de Vijfhoevenlaan wordt opgesteld, wordt een relatie gelegd naar de ontwikkeling van De Grassen. Uitgangspunt dat eerder is aangegeven is dat de meerkosten van een kwalitatieve groeninvulling (tot maximaal de geraamde waarde-toename in De Grassen) voor rekening van de Grassen komt. De precieze hoogte daarvan wordt nog bepaald. Voor de totale ‘upgrading’ van de weg zal echter nog een deel afgedekt moeten worden. Eerder is dit bedrag geraamd op € 3 mln.  De uitkomst van de doorberekening van het voorlopig (en later het definitief ontwerp), inclusief verwerking van de bewonersparticipatie, markt- en prijsontwikkelingen, eventueel (aanvullend) te nemen maatregelen, en mogelijke subsidiekansen geven uiteraard pas een definitief beeld van de uiteindelijke uitvoeringskosten. Votering van het uitvoeringskrediet vindt plaats met een afzonderlijk voorstel.

8. Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL)
Er volgt een raadsvoorstel voor een tweede aanvullend uitvoeringskrediet voor de realisatie van het majeure project GOL als de Raad van State definitieve goedkeuring geeft voor het plan. De provincie heeft in 2022 op basis van een eigen calculatie een inschatting gemaakt dat de extra kosten voor Heusden tussen de € 5 en 10 miljoen bedragen door de verdere vertraging en de ontwikkeling op de grondstoffenmarkt wereldwijd indien eind 2022 zou kunnen worden gestart. Uiteindelijk zijn de te maken afspraken met de aannemer en het moment van start uitvoering bepalend wat daadwerkelijk het benodigd aanvullend krediet voor de uitvoeringsfase zal zijn. Net als het eerste aanvullend krediet wordt voorlopig het nog benodigde extra krediet binnen de algemene reserve gereserveerd. Hieruit kan echter alleen het afschrijvingsdeel worden onttrokken. De rentekosten komen ten laste van het begrotingssaldo. Op basis van het voorlopige scenario zoals berekend door de provincie nemen we hiervoor als reservering een stelpost op uitgaande van het scenario van een nog te voteren krediet van € 10 mln. Dit wordt gereserveerd binnen de algemene reserve. Alternatief is om (een deel van) het aanvullend krediet op te nemen als investeringskrediet en de rente en afschrijvingskosten ten laste van de begrotingsruimte te brengen. Die afweging voor de dekking maken we bij het opstellen van het voorstel dat aan de raad zal worden voorgelegd.
Voor de verdere voortgang wordt nu gewacht op de uitspraak van de Raad van State.

9. Versteviging bermen
Op veel plekken staat de kwaliteit van de bermen (vooral in het buitengebied) onder druk. De huidige werkwijze voorziet in het periodiek recht schuiven, aanvullen en afroven van de puinverharding / granulaat in de bermen. Dit vergt continu aandacht en leidt ondanks de inspanning niet tot de gewenste situatie. Met het oog op het verbeteren van de verkeersveiligheid en het creëren van een meer toekomst vaste situatie wordt gewerkt aan een beheerplan bermen waarbij wordt ingezet op verschillende vormen van robuuste bermverharding.
De kosten van de verstevigingsmaatregelen en de inhaalslag kunnen niet geheel opgevangen worden binnen de beschikbare middelen. Afgaande op de meest relevante wegen/bermen (15 a 20km) gaat het om een investeringsvolume van ca € 1 miljoen verdeeld over een periode van vier jaar (2023 tot en met 2026). De volledige investering betekent een kapitaallast van ca € 60.000 per jaar. Circa de helft hiervan kan gevonden worden via herschikking binnen het beschikbare budget voor bermbeheer (afroven). Voor het resterende deel drukken de kapitaallasten vanaf 2024 op de begroting.
Het krediet ad € 250.000 voor het jaar 2023 is inmiddels beschikbaar gesteld. Begin 2023 zijn verstevigingsmaatregelen aangebracht bij een deel van de Nieuwkuijkseweg – Kooiweg in Drunen. In het najaar 2023 staat de volgende fase voor uitvoering van deze maatregel gepland. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college uitvoering geven aan dit punt.

10. Rehabilitatie wegen
Voor  nieuwe investeringen in wegen (rehabilitatie en reconstructies) zijn geen middelen beschikbaar in de meerjarenbegroting. In het wegenbeleidsplan 2022-2026 dat in september 2022 is vastgesteld is voor deze kosten voor de komende jaren een investeringsbedrag van € 405.000 opgenomen. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten zijn als stelpost opgenomen in de meerjarenbegroting 2024. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college uitvoering geven aan dit punt.

11. Voorbereidingskrediet Kennedybrug
De Kennedyburg over de A59 bij Vlijmen is een viaduct waarbij het dek in beheer is van gemeente Heusden, maar het viaduct zelf onder beheer en onderhoud valt van Rijkswaterstaat. Het viaduct voldoet constructief, echter wordt de verkeersveiligheid als onveilig ervaren. Er is dan ook toegezegd om uit te zoeken welke mogelijkheden er zijn om deze situatie qua verkeersveiligheid te verbeteren. Dit is ook opgenomen in het coalitieprogramma. Om het plan concreet te maken en de voorbereiding vorm te geven is een voorbereidingskrediet van € 200.000 in de begroting 2024 opgenomen. Uit de voorbereiding zal blijken wat er nodig is voor de uitvoering. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar voor het voorbereidingskrediet en kan het college uitvoering geven aan dit punt. Votering van het benodigd uitvoeringskrediet vindt op een later moment plaats met een afzonderlijk voorstel.

12. Klimaatstrategie
De bedoeling was dat er medio 2022 besluitvorming in de raad zou plaatsvinden over de klimaatstrategie. Klimaatstrategie zal, als aanvulling op het waterplan (wateroverlast bij extreme situaties), vooral aandacht vragen voor het thema hittestress. Het verminderen of tegengaan van hittestress hangt in sterke mate samen met de groene inrichting van de openbare ruimte. Op basis van de klimaatstrategie zal hier extra aandacht en inspanningen naar toe moeten gaan. Dit betekent ook dat er een werkbudget nodig is om gewenste aanpassingen mogelijk te maken. Dit kan in de vorm van gemeentelijke maatregelen in de openbare ruimte of via de inzet van een stimuleringsregeling.
De klimaatstrategie wordt de komende periode afgerond en in besluitvorming gebracht. De financiële paragraaf is nog niet beschikbaar, derhalve is in de begroting een indicatief bedrag opgenomen, met daarbij de inschatting dat er niet vanaf 2023 op volle kracht inzet geleverd kan worden.
Met de vaststelling van de klimaatstrategie in de raad, komen ook de middelen beschikbaar.

13. Sportaccommodaties investeringen
In het kader van de BBV-wijziging 2017 moeten alle nieuwe, levensduur-verlengde en kwaliteit-verbeterende investeringen (boven de € 15.000) worden geactiveerd. Dit betekent dat uitgaven die voorheen ten laste van de stelpost ‘onderhoud sportaccommodaties’ werden gedaan, nu moeten worden geactiveerd. Door het grotendeels omzetten van deze stelpost uit de exploitatie naar een investeringsbedrag, kunnen deze investeringen ook in de toekomst worden bekostigd. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om investeringen in hekwerken, ledverlichting, velden of accommodatie-aanpassingen. Deze investeringen kennen verschillende afschrijvingstermijnen; uitgegaan wordt van een gemiddelde afschrijving van 20 jaar. Het investeringsvolume per jaar is in 2017 gebaseerd op de gemiddelde jaarlijkse kosten in de afgelopen 4 jaar. Aangezien het hier gaat om een technische omzetting van een exploitatiebudget naar een investeringsbudget, wordt geen separaat voorstel aan de raad voorgelegd voor de aanwending van het krediet in 2024 en vindt votering plaats met de vaststelling van de begroting 2024.

14. Meerkosten sportzaal De Grassen
Er is onvoldoende binnensportcapaciteit in onze gemeente. Dit is aanleiding geweest om te onderzoeken of de bouw van een sportzaal in plaats van een gymzaal bij de vervangende nieuwbouw van basisschool de Bussel in De Grassen mogelijk is. In september 2021 hebben wij u in een raadsvoorstel diverse varianten voorgelegd en voorgesteld te kiezen voor de bouw van een sportzaal van 24x28x7 meter bij de nieuwe basisschool de Bussel in de wijk De Grassen. De structurele meerkosten hiervoor bedragen € 85.000. Deze meerkosten zijn opgenomen in de voorjaarsnota 2021 en zijn met ingang van de jaarschijf 2026 opgenomen in de meerjarenraming in de voorliggende begroting. Een voorstel voor het beschikbaar stellen van het benodigde investeringskrediet wordt te zijner tijd aan u voorgelegd.

15. Herinrichting park De Schroef
Op 17 september 2019 heeft het college besloten het burgerinitiatief voor recreatie- en sportpark De Schroef te ondersteunen door bureau Kragten opdracht te geven voor de analyse- en verkenningsfase en daarnaast de ambtelijke organisatie opdracht te geven om dit initiatief gedurende deze fasen te ondersteunen. Kragten heeft haar opdracht afgerond. Het burgerinitiatief heeft in 2021 een stichting opgericht en in samenwerking met de gemeente een beeldplan voor het park op laten stellen. Dit plan geeft een beeld en richting van de toekomstplannen voor het park, waarbij er ruimte is voor een verdere gefaseerde uitwerking van het ontwerp. Op 17 februari 2022 presenteerde de Stichting in een thema avond hun concept en plannen aan de gemeenteraad. Op 28 februari 2022 heeft de stichting het projectplan aan het college gestuurd. De initiatiefnemers gaan fondsen werven om het plan te financieren. Daarnaast vragen zij een financiële bijdrage van de gemeente, zowel op het gebied van ambtelijke capaciteit als financieel gezien. Voor de uitvoering van de plannen is een krediet nodig van € 1.335.000. Een deel daarvan (€ 537.000) betreft éénmalige kosten/kosten voor groot onderhoud en kan niet worden geactiveerd; het overige deel (€ 798.000) wordt geactiveerd. In 2023 is een krediet beschikbaar gesteld voor het doorlopen van een participatietraject. Vervolgens zal het beeldplan worden uitgewerkt tot een inrichtingsplan. Een voorstel voor het beschikbaar stellen van een krediet voor de uitvoering wordt nog aan u voorgelegd. Bij de voorbereiding wordt gekeken of de werkzaamheden zoveel mogelijk tegelijkertijd kunnen worden uitgevoerd door één partij. In het bestek kan ook een fasering worden aangebracht als zaken te ver uit elkaar liggen. Afhankelijk daarvan zal er een separaat raadsvoorstel volgen voor de gehele uitvoeringsfase of komt er per uitvoeringsfase een raadsvoorstel.

16. Kunstgrasveld VV Nieuwkuijk
In het coalitieprogramma is opgenomen om de mogelijkheid te onderzoeken voor een kunstgrasveld voor VV Nieuwkuijk. De kosten zijn afhankelijk van de uiteindelijk nog te maken keuzes. De kosten voor de aanleg van een hybride veld bedragen circa € 600.000, maar dit is een globale raming. Een deel van de kapitaallasten wordt doorberekend in de huur die de vereniging betaald. Het betreft een voorlopige reservering. Pas na de verdere uitwerking en een concreet plan, kan een gerichte kostenraming worden opgesteld. In 2023 is een krediet beschikbaar gesteld, om de mogelijkheden te onderzoeken. Een voorstel voor het beschikbaar stellen van een krediet voor de uitvoering wordt nog aan u voorgelegd.

17. Renovatie hockeyvelden MHCD en VMHC
Op 12 mei 2020 besloot u de hockeyvelden van VMHC en MHCD die nog niet in eigendom van de gemeente waren, over te nemen. Dit betekent dat de gemeente verantwoordelijk is geworden voor de vervangingskosten. Zoals aangegeven in het voorstel dienen twee van de drie velden die de gemeente heeft overgenomen nu vervangen te worden. Het gaat om veld 2 van VMHC en veld 3 van MHCD. Het uitgangspunt is dat beide velden worden vervangen in 2024 en het werk in één keer wordt aanbesteed. Daarbij is het uitgangspunt een zand ingestrooid kunstgrasveld met ledverlichting (nu nog traditionele sportveldverlichting). Zowel de onderlagen als de toplagen van de hockeyvelden worden vervangen. Op basis van een directieraming bedragen de totale investeringskosten circa € 1.000.000. In 2023 is een krediet beschikbaar gesteld voor het verrichten van keuringen en het maken van een bestek. Een voorstel voor het beschikbaar stellen van een krediet voor de uitvoering wordt nog aan u voorgelegd.

18. Geluidsisolerende maatregelen Vennezaal (De Voorste Venne)
Bij de renovatie van De Voorste Venne enkele jaren geleden is de Utopiazaal speciaal ontwikkeld om o.a. popconcerten voor jongeren te kunnen organiseren zonder dat dit tot geluidsoverlast naar de omgeving zou leiden. Hiervoor zijn destijds speciale geluidsisolerende maatregelen uitgevoerd. Nu de Utopiazaal is omgebouwd ten behoeve van de inhuizing van de bibliotheek Drunen vervalt de mogelijkheid voor het organiseren van popconcerten omdat in de Vennezaal een dergelijke activiteit alleen incidenteel met een ontheffing kan plaatsvinden. In het raadsvoorstel betreffende het uitvoeringskrediet voor de verbouwing van De Voorste Venne voor de Bibliotheek is hier nadrukkelijk op gewezen.
Bij de behandeling van het raadsvoorstel is vanuit de raad aangedrongen te onderzoeken of het toch niet mogelijk is meer activiteiten specifiek voor jongeren mogelijk te maken. Door de portefeuillehouder is toegezegd een dergelijk onderzoek te laten uitvoeren en hierbij bij raad op terug te komen.

Om voor jongeren meer activiteiten te kunnen programmeren is het noodzakelijk om de geluidsisolatie van de Vennezaal op hetzelfde niveau te brengen als de Utopiazaal. Hierdoor kunnen zonder ernstige overlast naar de omgeving in de Vennezaal popconcerten worden georganiseerd.
Uit nader onderzoek is gebleken dat het de voorkeur verdient om de geluidsisolerende maatregelen aan de buitenzijde van het dak van de Vennezaal aan te brengen. Dit om een te grote aantasting van het karakter van de zaal aan de binnenzijde te voorkomen.

Uit het onderzoek is eveneens gebleken dat het niet mogelijk is de noodzakelijke geluidsisolerende voorzieningen aan te brengen zonder de hoofddraagconstructie van de Vennezaal en die van het platte dak te verstevigen. De hiermee gemoeide meerkosten worden in het 3 ^e kwartaal 2023 in beeld gebracht. Duidelijk is al wel dat het hiervoor in de begroting opgenomen investeringsbedrag ad € 375.000 ontoereikend is om deze meerkosten op te vangen. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de werkzaamheden voor de inhuizing van de bibliotheek. Naar verwachting zijn de definitieve kosten spoedig in beeld. Onderzocht wordt of het mogelijk is de meerkosten te dekken uit een eventueel restantkrediet dat overblijft op de kosten voor de inhuizing van de bibliotheek en de aanpassingen ten behoeve van de foyer.

Over de wijze waarop met de kapitaallasten van het hiervoor benodigde investeringsbedrag wordt omgegaan zal in het hiervoor benodigde voorstel worden ingegaan. We gaan er nog vanuit dat een deel van de kapitaallasten doorberekend kan worden in de huur omdat de exploitatiemogelijkheden verbeteren. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college verder uitvoering geven aan dit punt.

19. Ontmoetingsfunctie in De Voorste Venne
Bij de behandeling van het raadsvoorstel betreffende het uitvoeringskrediet voor de verbouwing van De Voorste Venne ten behoeve van de bibliotheek is ook aandacht gevraagd voor ontmoetingsmogelijkheden in De Voorste Venne. Dit naar aanleiding van verzoeken vanuit de Hunenhof en aangesloten ouderenverenigingen en de KBO.
Op basis van de eerste gesprekken die met de diverse ouderenverenigingen, Hunenhof en KBO zijn gevoerd lijkt het mogelijk om zonder grote bouwkundige ingrepen de functionaliteit van verschillende ruimten binnen de Voorste Venne zodanig aan te passen dat deze meer voldoen aan de behoeften van de betrokken partijen. De te treffen maatregelen hebben voornamelijk betrekking op de (her)inrichting van diverse ruimten. Hiervoor is een investeringsbedrag opgenomen van € 150.000. De verwachting is dat de totale kosten lager uitvallen, maar gelet op de aard van de maatregelen moet naar verwachting de voor activering toe te passen afschrijvingstermijn verkort worden. Het structureel voor kapitaallasten in de begroting 2024 opgenomen bedrag bedraagt € 5.000. De aanpassingen aan het interieur van de foyer zullen nog in het najaar van 2023 worden aangebracht. Met de vaststelling van de begroting 2024 heeft de raad de middelen beschikbaar gesteld en kan het college verder uitvoering geven aan dit punt.

20. Verbetermaatregelen De Kubus en De Vennen
Momenteel werken we aan de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed, waaronder enkele sporthallen. Voor het verduurzamen van deze panden zijn reeds bedragen gereserveerd om de gebouwen toekomstbestendig te maken. Naast de verbouwingen die plaatsvinden direct of indirect gerelateerd aan verduurzaming, is het ook gewenst om extra verbetermaatregelen door te voeren die niet bijdragen aan verduurzaming maar wel een frisse doorstart van het gebouw geven. Denk hierbij aan schilderwerk van wanden waar geen werkzaamheden zijn uitgevoerd, maar ook het ombouwen van een scheidsrechter ruimte tot EHBO-ruimte. De bedragen hiervoor zijn niet meegenomen in het MJOP. De verbetermaatregelen kosten incidenteel € 126.500.
Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college verder uitvoering geven aan dit punt.

21. Voorbereidingskrediet MFA Elshout
Het dorpsinitiatief Kansrijk Elshout richt zich op de verbetering van de leefbaarheid in het dorp Elshout. Eén van de werkgroepen richt zich daarbij op de totstandkoming van een Multifunctionele Accommodatie (MFA). Binnen deze MFA kunnen meerdere functies worden aangeboden aan de inwoners, waaronder onderwijs, kinderopvang en een buurthuis. Om het dorpsinitiatief te steunen en de mogelijkheden voor een MFA in Elshout te onderzoeken is een bedrag van € 100.000 nodig.  Votering van het krediet vindt plaats middels een apart voorstel.

22. Investeringen duurzaamheid/ energiebesparing
De afgelopen jaren is een start gemaakt met de ambitie om te komen tot een verduurzaming van gemeentelijke gebouwen met als streven om in 2030 aan de doelstellingen voor de verlaagde CO2 uitstoot te kunnen voldoen. Om de doelstellingen te realiseren is een plan van aanpak opgesteld en een prioriteitenlijst bepaald van de te verduurzamen gemeentelijke gebouwen %. Voor de verduurzaming van de gebouwen is jaarlijks een investeringsvolumen van € 500.000 beschikbaar. Dit investeringsvolume wordt vanaf 2024 verhoogd naar € 1.460.000.
Er is begonnen met het verduurzamen van de sporthal en het zwembad Die Heygrave. Hiervoor heeft uw raad kredieten beschikbaar gesteld. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten (€ 170.530) minus beoogde energiebesparing (€ 71.100) worden op de totaal beschikbaar gestelde bedragen in mindering gebracht. Hetzelfde geldt voor de kapitaallasten voortvloeiend uit het uitvoeringskrediet voor de verduurzaming van sportzaal de Vennen (€ 65.035) en het voorbereidingskrediet voor sportzaal de Kubus (€ 6.094) Dit is verwerkt in bovenstaande restantomvang van de stelpost. De nog beschikbare investeringsruimte zullen we in de toekomst nodig hebben om ook de overige geprioriteerde gemeentelijke panden te verduurzamen.
Votering van de kredieten voor nieuwe verduurzamingsmaatregelen vindt plaats op basis van afzonderlijke raadsvoorstellen.

Verdere verduurzaming  gemeentelijke gebouwen
Voor de verdere verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed, na de geprioriteerde gebouwen, wordt een bedrag van € 2.112.000 gevraagd, waarvan de investeringen verspreid plaats vinden in de jaren 2024 t/m 2030. Deze extra investeringen zijn nodig om de doelen van het landelijke klimaatakkoord te kunnen realiseren en om door te gaan met de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed. Voor de dekking van deze investering wordt een beroep gedaan op de Algemene reserve waarbij het totale investeringsbudget gestort wordt in de reserve kapitaallasten. Vanuit daar worden de jaarlijkse afschrijvingslasten gedekt. In de exploitatie hebben we alleen de rentelasten. Het investeringsbedrag wat nu is opgenomen is op basis van aannames welke objecten verduurzaamd zullen gaan worden en de maatregelen die genomen kunnen worden. Wat deze investeringen gaan opbrengen, welke keuzemogelijkheden in de mate van verduurzaming er zijn en welke objecten verduurzaamd zullen gaan worden, zal te zijner tijd bij het raadsvoorstel voor het MJOP verder worden uitgewerkt en toegelicht.

23. Aanschaf elektrische dienstauto’s
Bij de initiële uitvraag voor elektrische dienstvoertuigen voor toezicht en handhaving is uitgegaan van een bezetting van 4 fte (2 toezichthouders bouw en 2 BOA’s). Hieruit is het verzoek voor 3 elektrische voertuigen voort gekomen. Inmiddels zijn we een lange periode verder en is deze groep medewerkers gestegen naar 8 fte (2 toezichthouders bouw, 4 BOA’s, 1 toezichthouder kamergewijze verhuur, 1 toezichthouder basis registratie personen). Zodoende zijn er naast de reeds beschikbare dienstvoertuigen aanvullend 3 elektrische dienstauto’s nodig. De investering bedraagt € 120.000 en betekent een kapitaallast van circa € 13.000 per jaar. Votering van het krediet vindt plaats middels een apart voorstel.

24. Centrale huisvesting
In juli 2022 zijn er twee moties aangenomen. Deze moties gaan over het realiseren van woonruimte in het achterste gedeelte van het gemeentehuis in Drunen en de aanpassing van het gemeentehuis in Vlijmen voor huisvesting van de gemeentelijke organisatie. Het college wordt opgeroepen om uiterlijk bij de begrotingsvergadering in 2023 een aantal scenario’s hiervoor uit te hebben gewerkt.

Op basis van een door adviesbureau Hevo uitgevoerde scenariostudie is de verwachting dat, uitgaande van het scenario “Huis voor de gemeente”, er een investering nodig is van € 34,4 miljoen. Uit de hierbij horende globale planning volgt dat er dan in het najaar van 2025 kan worden begonnen met de bouw. Oplevering van het gebouw is voorzien voor eind 2027. Dit leidt vanaf 2028 tot een extra structurele last. De exploitatielasten (kapitaallasten plus huisvestingslasten) worden geraamd op € 1,77 miljoen. Een deel hiervan wordt als huur doorberekend aan de maatschappelijke functies binnen het ‘Huis voor de gemeente’.  Verder vallen de exploitatielasten van de huidige gemeentehuizen in Vlijmen en Drunen vrij. Tot slot kan een deel van de kosten worden gedekt uit de beschikbare middelen voor verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed en door een bedrag van € 6.000.000 vanuit de algemene reserve te storten in de reserve kapitaallasten. De extra structurele last ten opzichte van de huidige exploitatielasten bedraagt dan nog € 408.000. De onderbouwing hiervoor is in onderstaand schema opgenomen.

Ook in de jaren 2025 tot en met 2027 heeft de realisatie van een ‘Huis voor de gemeente’ effect op het begrotingssaldo. Zo moet er in 2025, wanneer de sloop van het huidige gemeentehuis in Vlijmen is voorzien, rekening worden gehouden met een afboeking van de nog resterende boekwaarde ter grootte van € 435.000. Hoewel er op de benodigde investering van € 34,4 miljoen pas in het jaar na oplevering voor het eerst wordt afgeschreven, moet er daarvoor al wel rekening worden gehouden met de rentelasten over de tot op dat moment gerealiseerde kosten. Het verloop hiervan is een ruwe inschatting. Tot slot vallen de onderhoudskosten voor het huidige gemeentehuis in Vlijmen vrij nadat deze is gesloopt. De exploitatiekosten zoals die nu in de begroting zijn opgenomen, worden voorzichtigheidshalve nog wel in stand gehouden ter dekking van extra kosten voor de overige (thuis)werklocaties gedurende de bouw.

De volgende stap is het uitwerken van het gekozen scenario in een programma van eisen. Dit past binnen het nog beschikbare budget. Een kredietvoorstel voor het vervolg zal separaat aan de raad worden voorgelegd.

25. Vervanging financieel systeem
Sinds een groot aantal jaren wordt onze financiële administratie verwerkt in het pakket CODA van Unit4. Vorig jaar is te kennen gegeven dat deze software niet meer ge-update wordt door onze leverancier, maar alleen ondersteunt. Verder heeft het pakket ook qua toegangsbeveiliging de grenzen bereikt voor de eisen die men op dit vlak nu stelt. Dit betekent dat we uiterlijk 1 januari 2025 over moeten gaan op een nieuw pakket voor onze financiële administratie. Gezien de doorlooptijd van dit traject, waar o.a. een Europese aanbesteding deel van uitmaakt, moet in 2023 al gestart worden. Op basis van gegevens van een gemeente die qua omvang vergelijkbaar is met onze gemeente is een inschatting gemaakt van de jaarlijkse kosten voor de nieuwe software. Deze bedragen ca € 150.000. Voor de huidige software zit een bedrag van € 40.000 in de begroting. De oude software is al afgeschreven derhalve vallen er geen kapitaallasten vrij. Dit betekent een jaarlijkse toename van ca € 110.000. Gedurende een periode in 2024 zal het nieuwe pakket naast het huidige systeem draaien, wat leidt tot dubbele lasten en in dat jaar wordt rekening gehouden met de kosten voor implementatie van € 100.000. Dit maakt dat er in 2024 incidenteel extra kosten zijn. Met de vaststelling van de begroting 2024 stelt de raad de middelen beschikbaar en kan het college verder uitvoering geven aan dit punt.